ΗΡΩ ΣΑΪΑ - ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ (2014)

Είναι δύσκολο να είσαι αντικειμενικός με τους φίλους σου! Τουλάχιστον προσπαθείς να είσαι ειλικρινής στα σχόλια, τα συναισθήματα και τις εντυπώσεις...

5 χρόνια μετά την πρεμιέρα της παράστασης "Γυναίκα τριαντάφυλλο" με την Ηρώ Σαΐα, την απόλαυσα στην πρεμιέρα (!) της ίδιας παράστασης! Σας μπέρδεψα; Εξηγούμαι: η Ηρώ παρουσίασε το ίδιο ρεσιτάλ με το 2009∙ και αυτή τη φορά είχα την τύχη να την απολαύσω στην πρώτη παράσταση! Η πρώτη εμφάνιση ήταν στην "Αθηναΐδα", στο Γκάζι ενώ, η πρόσφατη δεύτερη ήταν λίγο πιο πέρα, στο "Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης", στον Ταύρο.

Εξαιρετική ήταν η Ηρώ Σαΐα, μοναδική! Ώριμη, πιο "εσωτερική" αλλά και πιο εξωστρεφής ταυτόχρονα, εκφραστική, δυναμική... Τέλεια ηθοποιός και ερμηνεύτρια με έντονο βλέμμα. Η Ηρώ γνωρίζει πώς να προσαρμοστεί στον ρόλο που περιγράφει κάθε τραγούδι, ξέρει πώς να ντυθεί ένα ρούχο και να το κάνει δικό της. Έχει μοναδικό συνδυασμό ταλέντων ρε παιδί μου∙ δεν είναι μόνο η φωνή που μετράει σ' έναν καλλιτέχνη! Απόλαυσα ιδιαίτερα 3 κομμάτια: το εισαγωγικό "O pastor", το "Μείνε κοντά μου απόψε" που το τραγουδούσα για μέρες μετά και το "Σ' αγαπώ" από τον "Μεγάλο Ερωτικό". Είναι ωραίο να κλείνουν οι κύκλοι γιατί έτσι ανοίγουν καινούριοι...

Χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί μετά 5 χρόνια η Ηρώ Σαΐα αποδεικνύει και επιδεικνύει περίτρανα την πρόοδο και την εξέλιξή της! Έχοντας 2 δίσκους στο ενεργητικό της ("Γυναίκα τριαντάφυλλο" με ζωντανά ηχογραφημένα τα τραγούδια της παράστασης του 2010 και "Λευκό χαρτί" με νέα τραγούδια εκ των οποίων ξεχωρίζουν το "Μια βόλτα" και "Ποια κρεβάτια ζεσταίνεις") είναι πάντα έτοιμη για νέες προκλήσεις και δοκιμασίες. Μπράβο της!

Εδώ μπορείτε να διαβάσετε τα σχόλια για την παράσταση του 2010.

*οι φωτογραφίες είναι δανεισμένες από τη σελίδα της Ηρώς Σαΐα στο Facebook

"Ξημερώνει Κυριακή"

Πού να σας τα λέω! Ύστερα από την πρόσκληση ενός πολύ καλού μου φίλου, πήγα και είδα τη μουσική παράσταση (σιχαίνομαι τη λέξη μιούζικαλ) "Ξημερώνει Κυριακή", στον Ελληνικό Κόσμο.

 

Η παράσταση είναι βασισμένη στα τραγούδια του δίσκου "Δρόμος" που κυκλοφόρησαν ο Λευτέρης Παπαδόπουλος και ο Μίμης Πλέσσας το 1969. Τα κομμάτια ερμήνευαν ο Γιάννης Πουλόπουλος, η Ρένα Κουμιώτη και η Πόπη Αστεριάδου, μη σας τα λέω αυτά, τα ξέρετε καλύτερα από μένα. Μερικές από τις επιτυχίες του δίσκου είναι τα πασίγνωστα ΄"Μέθυσε απόψε το κορίτσι μου", "Το άγαλμα", "Πρώτη φορά" -φτάνει όμως, αρκετά με το ρετρό του οποίου είμαι πιστός φίλος τα τελευταία χρόνια.

 

Που λέτε, η παράσταση έχεις ως θέμα την αλλαγή της εποχής. Και δεν εννοώ φυσικά το πέρασμα από το χειμώνα στην άνοιξη, αλλά τη μετάβαση από το παλιό στο καινούριο, από την αθωότητα στη διαφθορά. Η οδός Φυλής, ο "δρόμος", μετουσιώνεται σε σύμβολο. Στα πεζοδρόμιά του αντιμάχονται δύο κόσμοι: ο παλιός, ο αυθεντικός, ο ολιγαρκής, ο ονειροπόλος, ο φοβισμένος, ο καχύποπτος, ο προκατειλημμένος και ο καινούριος, ο μοντέρνος, ο ύποπτος, ο διεφθαρμένος, ο καπιταλιστικός, ο καταστροφικός, ο εγκλωβιστικός. Ωραίο ως ιδέα. Στην πράξη όμως; Ας πάμε στην ιστορία την ίδια.

 

 

Θα τα γράψω όπως ακριβώς τα σκέφτομαι. Μιζέρια. Κακομοιριά, Δυστυχία. Μεμψιμοιρία. Παραίτηση. Αυτό εισέπραξα από το σενάριο και τη σκηνοθεσία. Είμαστε φτωχοί, κακόμοιροι, άντυτοι, άπλυτοι (γλεντώντας στις αυλές και τα κουτούκια όμως) και γκρινιάζουμε για αυτό. Αποζητάμε, διψάμε, λυσσάμε για έλεος. Δε θέλουμε κανένα χέρι να μας τραβήξει από το βούρκο, μόνο να μας λυπούνται. Παρουσιάζεται η ευκαιρία να αλλάξουμε, βάζοντας ταυτόχρονα τα δικά μας όρια, αλλά φοβόμαστε και παραμένουμε στο φτωχοκαλυβάκι μας, κατηγορώντας όσους ακολουθούν τις καινοτομίες. Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς κι εμείς φιλοσοφούμε. Αυτό λοιπόν είναι το λάθος που έκαναν οι σεναριογράφοι Παναγιώτης Μπρατάκος και Μάρω Μπουρδάκου. Πρώτα από όλα μπερδεύτηκα, δεν ήμουν σίγουρος αν η ιστορία διαδραματίζεται το 1969 της χούντας ή το 2014 της κρίσης. Ποιος μένει τώρα στην οδό Φυλής; Ποιος ασχολείται με την οδό Φυλής; Είπαμε, ο δρόμος είναι σύμβολο, αλλά σε μια εποχή που την αθωότητα την έχει καταφάει προ πολλού το σαράκι της αντιπαροχής, για ποια σύμβολα μιλάμε;

 

Μας σερβίρεται το αυτονόητο: ένας διεφθαρμένος εργολάβος που θέλει να γκρεμίσει τον ταπεινό και αγαθό δρόμο και να χτίσει ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο, με την υποστήριξη του κυβερνήτη που είναι εγκλωβισμένος στα ρουσφέτια του. Ε και λοιπόν; Νομίζω πως αυτά τα γεγονότα έχουν συμβεί, έχουν πάρει την κριτική τους, έχουν περάσει από το φίλτρο της συνείδησης του σύγχρονου Έλληνα κι έχουν ΞΕΧΑΣΤΕΙ. Ποιος ασχολείται με δρόμους; Μόνο με βίλες, εξοχικά και τζιπ ασχολούμαστε. Δεν υπάρχουν πια δρόμοι, ας το πάρουμε χαμπάρι. Ούτε στις παραδοσιακές φτωχές και λαϊκές γειτονιές. Τα σύμβολα έχουν γκρεμιστεί. Μισό λεπτό να δω τι γίνεται στο Facebook και στο Twitter κι επιστρέφω.

 

Λοιπόν, τι λέγαμε; Α ναι. Για τα φάουλ των σεναριογράφων που βυθίστηκαν μέσα στο μελόδραμα και στο ρετρό. Απορώ αν οι άνθρωποι αυτοί ξέρουν σε ποιον κόσμο ζει το κοινό τους. Καλά τα σοσιαλιστικά μηνύματα, καλά και τα αντιφασιστικά (μόνο αυτά έπρεπε να κρατήσουν), καλός και ο ηρωισμός, αλλά δε μας αφορούν νομίζω. Έχουμε περάσει σε άλλες συνθήκες ζωής. Δεν υπάρχουν ιδανικά, δεν υπάρχουν ιδεώδη. Μόνο επιβίωση υπάρχει κι είναι σκληρό αυτό.

 

Πάμε στη σκηνοθεσία. Καλός ο Μάνος Πετούσης. Έστησε τους ανθρώπους πολύ ωραία, αν και ορισμένοι από τους ηθοποιούς παραήταν καλοί για να παίζουν φτωχούς και κακομοίρηδες (εξαιρετική άρθρωση, τέλειος συντονισμός, πολύ καλός προγραμματισμός). Όταν περπατάς σε χωματόδρομο όμως, τρως και καμία λεξούλα, μιλάς και λίγο αυθόρμητα, τσαλακώνεσαι λιγάκι. Από αυτό και μόνο, ο δρόμος αυτοακυρώθηκε. Εξαιρετικά, μοναδικά βρήκα το στήσιμο των τραγουδιστών και τα χορευτικά, αν και μου θύμισαν παλιές κλασικές ελληνικές ταινίες, του Δαλιανίδη κυρίως. Τραγική βρήκα την απόδοση του θανάτου ενός από τους πρωταγωνιστές, με τον επακόλουθο θρήνο από τη χήρα του. Σπάραξε η καρδιά μου, με βάρυνε, και αυτό ήταν το τελευταίο που χρειαζόμουν εκείνη την ημέρα.

 

Οι τραγουδιστές; Απλά εξαιρετικοί. Δεν μπορώ να βρω άλλη λέξη για να τους περιγράψω. Ο Δημήτρης Μπάσης με εντυπωσίασε και ανέβηκε πολλά σκαλιά στην εκτίμηση μου, αν και πάτησε σε κάποια σημεία πάνω στον Πουλόπουλο. Πάρα, πάρα πολύ καλός, με απόλυτο έλεγχο στη φωνή του. Μπράβο του. Η Δήμητρα Σταθοπούλου η οποία αντικατέστησε τη Ρένα Κουμιώτη, εξαιρετική, γλυκύτατη, με τη μπάσα φωνάρα της πολύ καλά δουλεμένη. Δε μου θύμισε καθόλου την Κουμιώτη. Αστέρι μεγάλο. Περισσότερο ενθουσιάστηκα με την Αμαλία Ασκορδαλάκη. Μιλάμε για τεράστιο ταλέντο, για σπουδαία λαϊκή φωνή. Κάτι πρέπει να γίνει με αυτήν την κοπέλα, δυστυχώς όμως δεν υπάρχουν ούτε λαϊκοί συνθέτες ούτε λαϊκοί στιχουργοί στην εποχή μας (το είπαμε παραπάνω, δεν υπάρχει δρόμος πλέον, τέλος). Λαϊκοί τραγουδιστάρες υπάρχουν όμως, όχι τα ελέη του Θεού που τραγουδούν στα σκυλάδικα και τους ακούμε από διερχόμενα αυτοκίνητα με φιμέ τζάμια και κατεβασμένο σασί, αλλά φωνάρες που έχουν γαλουχηθεί με λαϊκά τραγούδια αλλά και με τη λαϊκή κουλτούρα, η οποία είναι ό,τι σημαντικότερο είχαμε σε αυτή τη ρημαδοχώρα.

 

Πάμε στους ηθοποιούς τώρα. Όλοι τους καλοί, ένας-ένας διαλεγμένοι. Με εξέπληξε ευχάριστα ο Βασίλης Παλαιολόγος με το πάθος του, τη ζωντάνια του, την εκφραστικότητά του. Με έκανε να ταυτιστώ μαζί του, με έπεισε -όταν ίδρωνε από το στρες, ίδρωνα κι εγώ. Εξαιρετικός.

 

Επίσης πολύ καλή είναι η Γιώτα Φέστα. Μοναδική. Υπνωτιστική, ήρεμη, σε παρασέρνει χωρίς να το καταλαβαίνεις.

 

Κατευχαριστήθηκα τα τραγούδια της παράστασης! Πολύ σωστά εκτελεσμένα όλα τους, με τέλεια ενορχήστρωση και ήχο. Με έκαναν να πάω μετά στο σπίτι και να ψάξω τα αυθεντικά του 1969. Τι να λέμε τώρα. Αυτά ήταν τραγούδια ρε παιδί μου, με λόγο στιβαρό, λόγο με κότσια, λόγο με πολλές συμπαγείς διαστάσεις.

 

Δεν είναι τυχαίο που την ημέρα που πήγα στην παράσταση ο μέσος όρος ηλικίας των θεατών ήταν ιδιαίτερα μεγάλος. Και αυτό το χρεώνω ως μειονέκτημα της παράστασης. Πρέπει τα νέα παιδιά να μάθουν τον παλιό Δρόμο, όχι τον ψευτοκαινούριο που πάει να περάσει το σενάριο, αλλά αυτόν των γονιών και των παππούδων του, γιατί από τα χώματα και τις λάσπες αυτού του Δρόμου περπατήσαμε για να μένουμε σήμερα σε Λεωφόρους.

Θ.Λ.

"Ο βυθός είναι δίπλα" - Νίκος Αδάμ Βουδούρης

Μόλις ολοκλήρωσα την ανάγνωση της πρώτης συλλογής διηγημάτων του Νίκου Αδάμ Βουδούρη, "Ο βυθός είναι δίπλα". Η χαρά μου, μεγάλη.

Νομίζω πως είμαι ο πλέον ακατάλληλος άνθρωπος για να γράψω "κριτική" ή σχόλια για ένα λογοτέχνημα. Στην προκειμένη περίπτωση, πήρα θάρρος από τον ενθουσιασμό που μου προκάλεσε η ανάγνωση του βιβλίου. Δε θα εκφραστώ ως επαγγελματίας -πώς θα μπορούσα άλλωστε. 

Το βιβλίο περιέχει δέκα διηγήματα τα οποία ως θεματικό άξονα έχουν τον πανικό της απόγνωσης και το ανεκπλήρωτο της λύτρωσης. Πρωταγωνιστές των μικρών ιστοριών είναι άνθρωποι παγιδευμένοι άλλοτε από τις ίδιες τους τις επιλογές και άλλοτε από τη μοίρα. Σε αρκετά σημεία εμφανίζονται πρόσωπα με ψυχικές διαταραχές (τουλάχιστον έτσι φαίνεται από την πρώτη επαφή μαζί τους) τα οποία δεν κρύβω ότι τα λυπήθηκα λιγάκι. Τόσο γλαφυρή είναι λοιπόν η αφήγηση του συγγραφέα. Μπήκα στη θέση τους, ήταν σαν να τους βλέπω και να τους ακούω. Κάποιους ήθελα να τους πάρω στο σπίτι μου για να έχουν παρέα... Ταλαντούχος ο γράφων λοιπόν, άγγιξε το συναίσθημά μου.

Όταν γράφω για δίσκους μουσικής, συχνά τους αναλύω track-to-track, γράφω δηλαδή σχόλια για κάθε κομμάτι ξεχωριστά. Κάτι αντίστοιχο θα κάνω και με τα διηγήματα, επιχειρώντας μια "ανατομία" του μηνύματος που θέλει να περάσει στον αναγνώστη ο Βουδούρης.

Το βιβλίο ξεκινά με τη συγκλονιστική ιστορία "Το λουτρικό". Κάποτε μια μάνα αγόρασε για το γιο της ένα μπουρνούζι (την ενοχλεί όμως η λέξη, για αυτό χρησιμοποιεί την αντίστοιχη ελληνική) και όπως το ετοίμαζε για να του το δώσει, αυτό έγινε η αιτία για να σκοτωθεί σε ατύχημα. Η μάνα έκτοτε έχασε τα λογικά της και, παραδόξως, φυλούσε το λουτρικό σαν κόρη οφθαλμού. Θα περίμενε κανείς να το τσακίσει, να το τσαλαπατίσει, να το ξεσκίσει σε χίλιες κλωστές, δεν το έκανε όμως. Το κουβαλούσε μαζί της άπλυτο, με τις βρομιές και τα ξεραμένα αίματα του γιου της. Τη λυπήθηκα πολύ αυτή τη μάνα, τόσο που ήθελα να είμαι Θεός και να αναστήσω το βλαστάρι της.

"Το καλό άσπρο σπίτι" είναι η αφήγηση του "πνεύματος" ενός παιδιού που παρά τις απογορεύσεις των γονιών του να μην πηγαίνει σε συγκεκριμένα σημεία του σπιτιού, εκείνο πήγε και τελικά έχασε τη ζωή μου. Το σημείο αυτό λειτούργησε ως μαγνήτης. Το παιδί πήγε επειδή ήξερε ότι θα πάθει κακό. Σαν ταινία θρίλερ. 

Στο "Λυγμούς αποστηθίζω", παρανόησα. Ο συγγραφέας ολοκληρώνει την ιστορία με την έντονη σεξουαλική πράξη ενός ζευγαριού μεσήλικων, εγώ όμως από τις περιγραφές κατάλαβα ότι επρόκειτο για δολοφονία, από αυτές που ο σύζυγος, πνίγοντας υποχωρήσεις και απωθημένα δεκαετιών, χάνει τα λογικά του και πάνω στο σεξ σκοτώνει τη σύντροφό του, ίσως από υπερβολική αγάπη για τον ίδιο αλλά και για τη σύντροφό του. Μήπως το σεξ δε σχετίζεται με το θάνατο; "Όλα τα παιχνίδια εμπεριέχουν την ιδέα του θανάτου", έγραψε κάποτε ο Jim Morrison.

Το "Μπέκο παρμιτζάν" είναι κάποια γεγονότα από τη ζωή ενός μετανάστη που ζει σαν υπνωτισμένος και σαν χαμένος και που δε διστάζει να φτάσει στο έγκλημα για να βγάλει τα προς το ζην. Ζει ένα αδιέξοδο, χωρίς συνείδηση. Και νομίζω πως βρίσκει ηδονή σε αυτό. Κοινό σημείο των παραπάνω ιστοριών, ο εγκλωβισμός.

Η ιστορία "Και ο καιρός κατακόκκινος" πραγματεύεται την αναγκαστικά απομονωμένη ζωή ενός εκπαιδευτικού που φαίνεται (ο συγγραφέας δεν το λέει ξεκάθαρα, το αφήνει όμως να εννοηθεί) να τον τιμώρησαν επειδή κακοποίησε κάποια μαθήτριά του κι έτσι έφυγε από τον τόπο του και διέκοψε τις σχέσεις με την οικογένειά του, χωρίς φίλους, χωρίς ανθρώπους γύρω του. Του λείπουν πολύ οι δικοί του άνθρωποι, αλλά δεν μπορεί να κάνει κάτι. Νιώθει πως τον απέρριψε η ζωή. Δεν ξέρω και δε με ενδιαφέρει αν έχει παραδεχτεί τις ευθύνες του, εξάλλου τι νόημα θα είχε. Μάλλον θα ζούσε με λιγότερες τύψεις, αλλά έτσι κι αλλιώς δε φαίνεται να έχει πολλές. Είναι ένστικτο αυτό, απαγορευμένο και κατακριτέο από τους άλλους, μα σε αυτόν προκαλεί ηδονή. Αδιέξοδη ηδονή.

Στο "Θρόνο" διαβάζει ο αναγνώστης για έναν έφηβο (;) που λυπάται μια περιπλανώμενη γυναίκα η οποία έχει χάσει τα λογικά της, και η επαφή μαζί της ξαφνικά κάνει να φυτρώσει μέσα του η ωριμότητα, η μαγκιά, να υψώσει το ανάστημά του θάρρους του. Δε φοβήθηκε την ευαισθησία του, παρά τη μετεξέλιξε σε αποφασιστικότητα, ένα παιδί που μέχρι τότε φοβόταν τους μάγκες της παρέας του και στο σπίτι έλεγε "μαμά". Τότε, για πρώτη φορά είπε "άσε μας, ρε μάνα!" Μια εσωτερική πάλη έγινε εδώ λοιπόν.

Το ομώνυμο διήγημα ταξιδεύει στο μυαλό ενός ψυχικά διαταρεγμένου ανθρώπου με φοβίες, ανασφάλειες, πανικούς. Φλερτάρει με την αυτοκτονία. Ο πρωταγωνιστής μού θύμισε τον άρρωστο αυτόχειρα ποιητή Richard στην ταινία "Οι ώρες" ("The hours"). Ποιος ξέρει τι συμβαίνει στο μυαλό των άλλων ανθρώπων, ποια φαντάσματα ευτυχίας τα κατοικούν.

"Τα σφαγεία" εξιστορούν τη μετά από καιρό συνάντηση δύο ανδρών, πρώην εραστών, οι οποίοι στο μεσοδιάστημα προσπάθησαν να αλλάξουν τη ζωή τους και να υπερκαλύψουν τα ένστικτά τους. Ο συγγραφέας δεν αναφέρει καθαρά κάτι τέτοιο, αλλά το υποννοεί ("Με το άλλο τι κάνεις;" ρώτησε ο ένας τον άλλον). Μου αρέσει που ο αναγνώστης οδηγείται σε ένα συγκεκριμένο συμπέρασμα, έχοντας όμως κι άλλες εναλλακτικές από το συγγραφέα.

Στο "Idaho fucking freedom" διαβάζουμε για την "ξεπέτα" ενός άνδρα με μια πλούσια Ελληνοαμερικανίδα κληρονόμο, όπου με αφορμή ένα "ακραίο" ερωτικό τους παιχνίδι, έρχεται η λύτρωση στον πρωταγωνιστή και σπάει τους δεσμούς της προσωπικής του λύτρωσης και ελευθερίας, όπως δηλώνει και ο τίτλος.

Τέλος, στο "Πάνω χέρι" ο πόθος μιας γυναίκας για έναν άντρα με τον οποίο έχει προβληματική ερωτική σχέση, μετασχηματίζεται σε εξεύρεση λύτρωσης μέσω του κομμένου χεριού ενός ζητιάνου με τον οποίο έρχεται σε συνουσία. Από τη μία ο εραστής της την κακοποιεί με τα χέρια του και από την άλλη, η ίδια ηδονικά προσηλώνεται στο "ευνουχισμένο" χέρι ενός τυχαίου ανθρώπου, προφανώς για να ξορκίσει τον πόνο της και τον καημό της. Το αντρικό χέρι αποτελεί σύμβολο εξουσίας.

Πόσο περίεργες οι "μαγνητικές" σχέσεις που περιγράφει ο Βουδούρης στο βιβλίο του! Οι πρωταγωνιστές του ψάχνουν για τη λύτρωση και κάποιοι τη βρίσκουν (περνώντας μέσα από τον ίδιο τους τον εαυτό) ενώ κάποιοι άλλοι εξακολουθούν να την αναζητούν. Κοινή τους συνισταμένη, η δυστυχία που φέρνει το δέσιμο και ο "μαγνητισμός" με άλλους ανθρώπους. Δεν είναι εύκολο να σπάσουμε τους δεσμούς, τους έχουμε τόσο πολύ ανάγκη.

Ύστερα από την αριστουργηματική ψυχογράφιση των χαρακτήρων του, θα ήθελα να δω τυχόν διηγήματα που απέρριψε ο συγγραφέας από τη συλλογή του -γιατί σίγουρα θα απέρριψε- ώστε να έχω μια πιο πλήρη εικόνα του μηνύματος που θέλησε να περάσει. Ίσως σε κάποιο επόμενο βιβλίο, "Ο βυθός είναι δίπλα No. 2" ας πούμε, γιατί ο βυθός είναι και δίπλα, και μπροστά, και πίσω, και μέσα μας, χωρίς να μας δίνεται πάντα ασφαλής στολή για κατάδυση.

**Λίγα λόγια για το συγγραφέα: Ο Νίκος Αδάμ Βουδούρης γεννήθηκε στο Γλυκορρίζι της Μεσσηνίας. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο ΕΜΠ. Διηγήματά του έχουν δημοσιευτεί στα περιοδικά Οδός Πανός, Εντευκτήριο και Μπιλιέτο, καθώς και σε ανθολογίες νεοελληνικού διηγήματος. Παρακολούθησε σεμινάρια δημιουργικής γραφής στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου με τον Μισέλ Φάις. Το Ο βυθός είναι δίπλα είναι το πρώτο του βιβλίο (2008).

Παρουσίαση του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Καλαμάτας

Είναι γεγονός πως υπάρχουν αρκετοί συνάνθρωποί μας οι οποίοι για διάφορους λόγους δεν είχαν τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν την υποχρεωτική εκπαίδευσή τους. Το θέμα αυτό έρχονται να λύσουν τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, τα οποία συμπληρώνουν την εκπαίδευση ανηλίκων και παρέχουν τίτλο ισότιμο του Γυμνασίου.

Αντιγράφω από την ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων: "Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας είναι ένα καινοτόμο Σχολείο Εκπαίδευσης Ενηλίκων [...] Οι στόχοι των Σ.Δ.Ε. είναι η επανασύνδεση με την τυπική εκπαίδευση, η διαμόρφωση θετικής στάσης προς τη μάθηση, η απόκτηση βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων και η πρόσβαση στην αγορά εργασίας."

Τον προηγούμενο μήνα ενημερώθηκα από μία τοπική εφημερίδα για την έναρξη των εγγραφών στο Σ.Δ.Ε. Καλαμάτας και το θεώρησα εξαιρετικά ενδιαφέρον το γεγονός ότι υπάρχουν σχολεία τα οποία δίνουν μια δεύτερη ευκαιρία φοίτησης σε αυτούς που για τους δικούς του λόγους ο καθένας, δεν είχαν τα μέσα, τη δυνατότητα, τη διάθεση ή την ευκαιρία να ολοκληρώσουν τα μαθήματά τους. Έτσι, επιθυμώντας να μάθω περισσότερα για το Σ.Δ.Ε. Καλαμάτας, απηύθυνα στη διευθύντριά του, κυρία Γεωργία Γάλλου, ορισμένες ερωτήσεις τις οποίες παραθέτω.

Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του ΣΔΕ Καλαμάτας, σκοπός του δεν είναι μόνο η παροχή γνώσης, αλλά και η αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού τον οποίο βιώνει όποιος δεν είχε τη δυνατότητα ή την ευκαιρία να ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση. Τι διαφορετικό προσφέρει το ΣΔΕ Καλαμάτας σε σχέση με τα συμβατικά σχολεία; Ποια είναι τα κίνητρα των μαθητών σας;

Tο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας (Σ.Δ.Ε.) είναι ένα καινοτόμο Σχολείο Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Το πρόγραμμα εκπαίδευσης διαφέρει από το αντίστοιχο της τυπικής εκπαίδευσης ως προς το περιεχόμενο, τη διδακτική μεθοδολογία και την αξιολόγηση των εκπαιδευομένων. Οι στόχοι των Σ.Δ.Ε. είναι η επανασύνδεση με την τυπική εκπαίδευση, η διαμόρφωση θετικής στάσης προς τη μάθηση, η απόκτηση βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων και η πρόσβαση στην αγορά εργασίας.

Το ωρολόγιο πρόγραμμα των ΣΔΕ συνδυάζει τις ακόλουθες εκπαιδευτικές δραστηριότητες, οι οποίες είναι υποχρεωτικές για όλους τους εκπαιδευτές:

• Διδασκαλία στην τάξη
• Διαθεματική διδασκαλία
• Εργαστήρια (ενισχυτική διδασκαλία, όπου χρειάζεται, και ζώνη ελεύθερων επιλογών, όπου οι εκπαιδευτές οργανώνουν σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα των εκπαιδευομένων εργαστήρια σε διάφορους γνωστικούς τομείς)
• Διδασκαλία με τη μέθοδο του project

Έμφαση δίνεται στην απόκτηση βασικών προσόντων και στην ανάπτυξη προσωπικών δεξιοτήτων. Η απόκτηση γενικών γνώσεων, η χρήση των νέων τεχνολογιών, η εκμάθηση ξένης γλώσσας, η συμβουλευτική σε θέματα επαγγελματικού προσανατολισμού βελτιώνουν σημαντικά τις δυνατότητες πρόσβασης στην αγορά εργασίας.

Τα κίνητρα των εκπαιδευομένων είναι κατά βάση η ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και η απόκτηση απολυτηρίου Γυμνασίου.

Ποια προγράμματα-θεματικές ενότητες προσφέρετε; Πόσο διαρκεί η φοίτηση;

Στα ΣΔΕ διδάσκονται :

• Ελληνική Γλώσσα (3 ώρες την εβδομάδα)
• Μαθηματικά (3 ώρες την εβδομάδα)
• Αγγλική Γλώσσα (3 ώρες την εβδομάδα)
• Πληροφορική (3 ώρες την εβδομάδα)
• Κοινωνική Εκπαίδευση (3 ώρες την εβδομάδα)
• Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (2 ώρες την εβδομάδα)
• Φυσικές Επιστήμες (2 ώρες την εβδομάδα)
• Πολιτισμική – Αισθητική αγωγή (1 ώρα την εβδομάδα)
• Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας (1 ώρα την εβδομάδα)
• Διαθεματικά εργαστήρια (projects) (3 ώρες την εβδομάδα)

Οι Συμβουλευτικές υπηρεσίες, ο Σύμβουλος Σταδιοδρομίας και ο Σύμβουλος Ψυχολόγος αποτελούν μία από τις καινοτομίες αυτών των σχολείων.

Η συνολική διάρκεια του προγράμματος είναι 2 εκπαιδευτικά έτη. Μετά την επιτυχή αποφοίτηση παρέχεται τίτλος ισότιμος του Γυμνασίου.

Πόσους μαθητές εκπαιδεύετε φέτος;

Τη φετινή σχολική χρονιά φοιτούν 65 εκπαιδευόμενοι.

Υπάρχει ευελιξία στα προγράμματα που παρέχετε; Προσαρμόζονται αυτά στις δεξιότητες και ικανότητες των μαθητών; Συμβαδίζουν με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας;

Τα εκπαιδευτικά μέσα που χρησιμοποιούνται είναι ευέλικτα ώστε να υποστηρίζουν κάθε εκπαιδευόμενο και προσαρμόζονται στις εκπαιδευτικές τους ανάγκες, προσδοκίες και δεξιότητες του κάθε εκπαιδευόμενου.

Οι ανάγκες των εκπαιδευομένων προσεγγίζονται στο σύνολό τους και όχι εν μέρει.

Το εκπαιδευτικό περιεχόμενο ανταποκρίνεται στις τρέχουσες κοινωνικές και οικονομικές προτεραιότητες και στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Το περιεχόμενο του προγράμματος περιλαμβάνει:

• Βασικές δεξιότητες (ανάγνωση, γραφή, μαθηματικό λογισμό)
• Κοινωνικές δεξιότητες (ομαδική εργασία, επικοινωνία)
• Κοινωνική και πολιτισμική εκπαίδευση
• Προετοιμασία για την επαγγελματική ζωή

Σε σχέση με τους μαθητές που εγγράφονται κάθε χρόνο, ποιο είναι το ποσοστό αυτών που αποφοιτούν; Πόσο απαιτητική είναι η φοίτηση;

Αποφοιτούν περίπου τα 2/3 αυτών που εγγράφονται κάθε χρόνο. Η φοίτηση δεν είναι απαιτητική, γιατί το πρόγραμμα σπουδών των ΣΔΕ βασίζεται στις αρχές εκπαίδευσης ενηλίκων.

Πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι η απορρόφηση των αποφοίτων στον εργασιακό τομέα;

Αυτό έχει άμεση σχέση με τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν στις μέρες μας στη χώρα μας.

Είναι γεγονός ότι εξαιτίας της κρίσης έχουν μειωθεί δραματικά τα κονδύλια για την Παιδεία. Πόσο επηρεάζεται το ΣΔΕ Καλαμάτας από την κρίση;

Δεν είναι αποκομμένο και ξεκομμένο το ΣΔΕ από την οικονομική κρίση. Τα  ΣΔΕ χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) κατά 75% και κατά 25% από Ελληνικό Δημόσιο. Γίνεται μια ορθολογική κατανομή των πόρων που έχουν δοθεί ώστε να καλύπτονται οι βασικές ανάγκες, προκειμένου να λειτουργεί σωστά ο θεσμός .

Στην ιστοσελίδα σας υπάρχει ειδική ενότητα με τις Δράσεις των εκπαιδευτικών και των μαθητών. Μιλήστε μας λίγο για αυτές.

Υπάρχει ανοιχτό πρόγραμμα σπουδών και ευελιξία του διδακτικού-μαθησιακού χρόνου. Οι εκπαιδευόμενοι συμμετέχουν σε εργαστήρια και σε σχέδια δράσης, Project ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους και τις μαθησιακές τους ανάγκες. Το σχολείο συμμετέχει σε Ευρωπαϊκά προγράμματα σύμπραξης σχολείων, έρχεται σε επαφή και επικοινωνία με αντίστοιχα σχολεία ενηλίκων του εξωτερικού, γίνεται ανταλλαγή μαθητών και εκπαιδευτικών. Ήδη έχουμε συνεργαστεί με σχολεία της Γαλλίας και Ρουμανίας υλοποιώντας περιβαλλοντικό πρόγραμμα με θέμα ‘ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΤΑΡΑΤΣΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ΄ και με σχολεία της ΙΣΠΑΝΙΑΣ, ΤΟΥΡΚΙΑΣ, ΦΙΛΑΝΔΙΑΣ και ΟΛΛΑΝΔΙΑΣ υλοποιώντας πρόγραμμα με θέμα «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ.»

Έχουμε οργανώσει το 5^ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο ECΟmedia και πολλές ημερίδες.

Το σχολείο είναι ανοιχτό στην κοινωνία και πραγματοποιούνται εκπαιδευτικές επισκέψεις.

Πώς αντιμετωπίζει το σχολείο η κοινωνία της Καλαμάτας;

Η κοινωνία της Καλαμάτας αντιμετωπίζει θετικά το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας και υπάρχει συνεργασία και ανταπόκριση από πολλούς εκπροσώπους τοπικών φορέων. Ήδη το ΣΔΕ Καλαμάτας διανύει τον 8ο χρόνο λειτουργίας του και η προσφορά του στους συμπολίτες μας είναι μεγάλη.

Ως διευθύντρια του σχολείου, πώς διαβλέπετε το μέλλον του;

Είναι ένα σχολείο που το έχουν  ανάγκη οι συμπολίτες μας και πιστεύουμε στις δυνατότητές του. Ευελπιστούμε στη διατήρηση του θεσμού και στη διάρκειά του για το καλό των ανθρώπων που συμμετέχουν και που έχουν ανάγκη από τη δεύτερη ευκαιρία που τους προσφέρει.

Τι μηνύματα παίρνετε από τους μαθητές σας; Τι τους απασχολεί; Τι όνειρα έχουν για το μέλλον;

Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας είναι σχολείο ζωής και για μας τους εκπαιδευτικούς. Παίρνουμε μαθήματα ζωής, αυτοπεποίθησης, ζωντάνιας, ψυχικής δύναμης, αυτοσεβασμού, δημοκρατίας, σεβασμού στη διαφορετικότητα, πάλης για την επιβίωση, ανθρωπιάς, κατανόησης, αυτοεκτίμησης, αυτογνωσίας...

Τους εκπαιδευόμενούς μας απασχολεί το αύριο, έχουν δίψα για γνώση και μάθηση. Είναι συνειδητοποιημένοι και ξέρουν τι θέλουν και γιατί έρχονται. Εκμεταλλεύονται κάθε ερέθισμα που τους παρέχεται και οικοδομούν πάνω σε αυτό.

Οι εκπαιδευόμενοι δεν απογοητεύονται, συνεχίζουν να ονειρεύονται ένα καλύτερο μέλλον για αυτούς προσωπικά , για την οικογένειά τους και για τη χώρα μας παρά τις αντίξοες συνθήκες διαβίωσης και οικονομικής κρίσης που βιώνουν.

- || -

Ευχαριστώ από καρδιάς την κυρία Γάλλου για την παραχώρηση της συνέντευξης και εύχομαι στην ίδια, στο εκπαιδευτικό προσωπικό και στους μαθητές ΚΑΛΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ και καλές επιτυχίες! Είμαστε στο πλευρό τους, τους στηρίζουμε και τους θαυμάζουμε! Έχουν όλοι τους ένα δύσκολο έργο μπροστά τους και χρειάζονται ενθάρρυνση. Χίλια μπράβο από μένα!

Ο στιχουργός Νίκος Μωραΐτης "ξεσπαθώνει"!

Όπως έχω γράψει σε κριτικές δίσκων και τραγουδιών στο Music Corner, θαυμάζω το Νίκο Μωραΐτη για την ποιότητα και την οξυδέρκεια της στιχουργικής του γραφής. Δε στέκομαι στο γεγονός ότι έχει συνεργαστεί σχεδόν με όλους τους "μεγάλους" τραγουδιστές -κυρίως έντεχνους χωρίς εισαγωγικά- ούτε στο ότι έχει ανυψώσει τις καριέρες αρκετών "μικρότερων" ερμηνευτών. Όταν είσαι καλός στη δουλειά σου, οι καλές συνεργασίες είναι φυσικό και λογικό επακόλουθο.

Το τελευταίο διάστημα παρακολουθώ τις πολιτικού ενδιαφέροντος δηλώσεις του Μωραΐτη στο Facebook, με τις οποίες συμφωνώ στο 95% επί του συνόλου τους. Σχεδόν σε καθημερινή βάση, ασκεί δριμεία κριτική στο ΠΑΣΟΚ και τα κανάλια που το στηρίζουν, κυρίως το Mega. Χωρίς να είναι στρατευμένος, χωρίς να έχει εμμονές, αποτελεί έναν ψύχραιμο παρατηρητή των γεγονότων ο οποίος χρωματίζοντας το λόγο του με όξινες πινελιές, εκφράζει άποψη ακάνθινη, άποψη που πονάει, άποψη που ενοχλεί. Το τι του "σούρνουν" οι σχολιαστές κάτω από τις δηλώσεις του, δε λέγεται! Απτόητος εκείνος, που δε γράφει ούτε για να εισπράξει "like", ούτε για να αποκτήσει αυλικούς, εξακολουθεί στον ίδιο πάντα ρυθμό: το ρυθμό ενός έξυπνου, τολμηρού -άρα χρήσιμου- πολίτη. Γιατί, στις δύσκολες μέρες που ζούμε, εκτός από την κριτκή, τι άλλο δύναται να μας σώσει; 

Ο Μωραΐτης παραχώρησε πρόσφατα μια συνέντευξη, στην οποία μίλησε για αρκετά θέματα. Εγώ έδωσα προσοχή σε δύο από αυτά. Πρώτον, κι αν κάνω λάθος ας με διορθώσει κάποιος, είναι ο πρώτος από τον καλλιτεχνικό χώρο που εκτίθεται και εκφράζει ανοιχτά τη γνώμη του για το "τις πταίει" για τον εξευτελισμό που ζει η Ελλάδα του 2012! Μπορεί να μην κατονομάζει το ΠΑΣΟΚ, αλλά το φωτογραφίζει -εξάλλου, ως καλλιτέχνης ξέρει να εκφράζεται με υπονοούμενα, γνωρίζει πώς να πει αυτό που θέλει να πει χρησιμοποιώντας "περιφερειακές" λέξεις και εκφράσεις. Μην ξεχνάμε πως είναι ένας άνθρωπος ο οποίος, θα έλεγε κανείς πως χρειάζεται τη στήριξη και την προβολή των μέσων. Δεν υποχωρεί σε αυτήν την επιταγή όμως, δεν εκπίπτει. Έχει το θάρρος της γνώμης του. Δε μασάει τα λόγια του, δε γράφει για να αρέσει αλλά για να ταρακουνήσει.

Δεύτερον, όταν ο Τάσος Π. Καραντής τον ρωτά αν θα ήθελε να συνεργαστεί με την, η αλήθεια να λέγεται, μεγαλύτερη έντεχνη παρουσία της εποχής, τη Νατάσα Μποφίλιου, εκείνος απαντά πως προτιμά να στέκεται στην τέχνη της παρατηρητής, ακροατής, θαυμαστής και πως δε θέλει να χαλάσει την καλλιτεχνική παρέα Μποφίλιου-Καραμουρατίδη-Ευαγγελάτου. Τους βλέπει ως τρίπτυχο, ως σύνολο και πιστεύει πως δεν υπάρχει λόγος να παρεισφρήσει στη δουλειά τους. Δίνει λοιπόν ο Μωραΐτης μαθήματα καλλιτεχνικού ήθους σε ένα χώρο που είναι χτισμένος με δημόσιες σχέσεις και που τον εξουσιάζουν η ευτέλεια, το εύκολο και γρήγορο κέρδος, η προχειρότητα, η ελαφρότητα και τελικά η αδιαφορία. Ευτυχώς γλιτώσαμε από τη μόδα του "ελληνάδικου' που όμως τις συνέπειές της βιώνουμε ακόμα. Δεν εξηγείται με τη λογική, για παράδειγμα, τώρα μάλιστα που έχει πεθάνει η αυθόρμητη ραδιοφωνική παραγωγή, στο youtube να έχουν περισσότερες προβολές η Πάολα και ο Παντελής Παντελίδης από τη Νατάσσα Μποφίλιου. Αν αυτό δεν είναι ο ορισμός του σουρρεαλισμού, τότε ποιος είναι;

Η συνέντευξη του Νίκου Μωραΐτη βρίσκεται εδώ.

Η αναξιοπιστία της αεροπορικής Norwegian!

Θα ξεκινήσω με την παρατήρηση πως αυτή η δημοσίευση δεν είναι καλοπροαίρετη, αφού έχει σκοπό τη δυσφήμιση της νορβηγικής αεροπορικής εταιρείας Norwegian.

Για να ταξιδέψω για τις καλοκαιρινές μου διακοπές από τη Σουηδία στην Ελλάδα, είχα αγοράσει  εισιτήριο με τη σχετικά καινούρια εταιρεία "χαμηλού κόστους", Norwegian. Βάζω το χαμηλό κόστος σε εισαγωγικά γιατί έχοντας κλείσει το εισιτήριο περισσότερο από ένα μήνα πριν το ταξίδι, δεν ήταν καθόλου φθηνό! 340 ευρώ πήγαινε-έλα, Στοκχόλμη-Αθήνα. Στην πτήση προς Ελλάδα όλα πήγαν καλά, μάλιστα μου έκανε εντύπωση το wifi on board. Η πτήση της επιστροφής είχε ανταπόκριση στο Όσλο. Θα ξεκινούσαμε την Κυριακή 26 Αυγούστου στις 12:55 από Αθήνα, θα φτάναμε στο Όσλο στις 15:55, θα φεύγαμε από το Όσλο στις 17:00, θα φτάναμε στη Στοκχόλμη στις 18:00 και από εκεί θα έπαιρνα το τρένο των 20:00 για να πάω στην πόλη μου η οποία απέχει από τη Στοκχόλμη 200 χλμ. Θα έφτανα δηλαδή στο σπίτι γύρω στις 23:00.

Κατά τον τεχνικό έλεγχο του αεροσκάφους, προέκυψε πρόβλημα στο σύστημα ρύθμισης της θερμοκρασίας στο εσωτερικό της καμπίνας και εξαιτίας της επισκευής, απογειωθήκαμε 2 ώρες αργότερα από το προγραμματισμένο, οπότε οριακά θα προλάβαινα το τρένο. Λίγο μετά την προσγείωση νιώσαμε μια ζέστη, μια δυσφορία, ένα περίεργο πράμα. Με δεδομένο το γεγονός ότι η Norwegian δε δίνει ούτε νερό δωρεάν, όταν είδα τις αεροσυνοδούς να προσφέρουν αγχωμένες νερό σε όλους τους επιβάτες, και έχονας ιδρώσει, ανησύχησα. Για να μην πολυλογώ, κάποια στιγμή ο πιλότος ανακοίνωσε ότι θα προσγειωθούμε στη Βουδαπέστη γιατί η βλάβη εμφανίστηκε ξανά.

Προσγειωθήκαμε στη Βουδαπέστη γύρω στις 17:00, όπου μας παράτησαν στο αεροδρόμιο και κανένας δεν ασχολήθηκε μαζί μας. Περιφερόμασταν εδώ κι εκεί περιμένοντας κάποιον να μας ενημερώσει για το τι θα γίνει. Ύστερα από μία ώρα λάβαμε ένα μήνυμα στο κινητό, ότι θα ερχόταν ένα αεροπλάνο από το Όσλο για να μας παραλάβει στις 2 το πρωί. Αφού περιμέναμε άλλες 2 ώρες στο αεροδρόμιο χωρίς να μας ενημερώνει κανένας και χωρίς οι υπάλληλοι του αεροδρομίου να ξέρουν τι να μας πουν και τι να μας κάνουν, γύρω στις 20:00 μας μετέφεραν σε ξενοδοχεία όπου μας παρείχαν βραδινό και δωμάτια για να ξεκουραστούμε μέχρι τα μεσάνυχτα όταν θα επιστρέφαμε στο αεροδρόμιο για το check-in. Αρκετοί επιβάτες δεν πρόλαβαν να πάρουν δωμάτια, αφού δεν έφτασαν για όλους.

Αισίως, στις 02:00 πετάξαμε για Όσλο και στις 4:20 προσγειωθήκαμε. Εκεί έβγαλα εισιτήριο για Στοκχόλμη, με την ίδια εταιρεία, για τις 07:00 και τελικά έφτασα στη Σουηδία στις 08:00. Σαν το ζόμπι ήμουν. Είχα κοιμηθεί ελάχιστα, μία ώρα στο ξενοδοχείο και άλλη μία ώρα στο αεροπλάνο...

Έφτασα στην πόλη μου στις 12:00 της Δευτέρας 27 Σεπτεμβρίου, δηλαδή με 13 ώρες καθυστέρηση. Wow! Το αποκορύφωμα ήταν που όταν ζήτησα από τη Norwegian να μου πληρώσει το εισιτήριο του τρένου που έχασα, μου απάντησε ότι επειδή ήταν τεχνικοί οι λόγοι των καθυστερήσεων, δεν έχει την υποχρέωση να με αποζημιώσει! Μπράβο στην εταιρεία λοιπόν, μπράβο στους Νορβηγούς! Που μας παράτησαν στην τύχη μας στο αεροδρόμιο της Βουδαπέστης και που μετά έπρεπε να αγοράσουμε άλλα εισιτήρια για να πάμε σπίτια μας! Ντροπή!

Δηλώνω πως δεν πρόκειται ΠΟΤΈ ξανά να πετάξω με Norwegian, όσο φτηνό εισιτήριο κι αν βρω και συμβουλεύω εσάς που διαβάζετε αυτό το κείμενο, να πράξετε το ίδιο! Ντροπή και αίσχος τους!

"Τσιγγάνοι και εγκληματικότητα"

Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε ένα ενδιαφέρον άρθρο που έγραψε ο κ. Βασίλειος Γ. Τσιγαρίδης (Διοικητής Αστυνομικός Τμήματος Μελιγαλά Μεσσηνίας) σχετικά με την παραβατικότητα των τσιγγάνων και δημοσίευσε στη μεσσηνιακή εφημερίδα Ελευθερία.

Πιστεύω πως ο Διοικητής άγγιξε το θέμα με ψυχραιμία και θα ήθελα να τον συγχαρώ για τη δημοσίευση, αφού οι αστυνομικοί δε μας έχουν συνηθίσει σε αντίστοιχες ενέργειες και πρακτικές. Ο κ. Τσιγαρίδης αναζήτησε πηγές και εξέθεσε τη θέση του πάνω στο πρόβλημα της "μικροεγκληματικότητας" των τσιγγάνων και παρέθεσε προτάσεις για τη λύση του.

Μπράβο και πάλι, χαίρομαι που υπάρχουν ενεργοί αστυνομικοί που, έχοντας μια θέση ευθύνης, εκφράζουν απόψεις πάνω σε τρέχοντα κοινωνικά προβλήματα. Και να φανταστεί κανείς ότι το συγκεκριμένο κλάδο δεν τον εκτιμώ ιδιαιτέρως...

http://www.eleftheriaonline.gr/pdf/2012-09-11.pdf (σελίδα 6)

Ποιητική βραδιά στο Διαβολίτσι!

Πριν από λίγες μέρες στο Διαβολίτσι έλαβε χώρα μια εξαιρετική ποιητική βραδιά! Συγκεκριμένα, στις 9 το βράδυ της Τρίτης 21 Αυγούστου, συγκεντρώθηκαν στο υπαίθριο θεατράκι "Σταθία Κωνσταντοπούλου" έξι Μεσσήνιοι ποιητές για να απαγγείλουν ποιήματά τους. Ανάμεσά τους ήμουν κι εγώ.

Την εκδήλωση διοργάνωσαν οι τοπικοί σύλλογοι, δηλαδή ο Σύλλογος των Εν Αθήναις Διαβολιτσαίων (δεν ακούγεται λίγο κιτς;) και ο Σύλλογος Γυναικών πρώην Δήμου Ανδανίας -πιστεύω πρέπει και οι δύο σύλλογοι να αλλάξουν όνομα... Πλήθος κόσμου τίμησε με την παρουσία του τους (ντροπαλούς) ποιητές γεμίζοντας όλες τις θέσεις του θεάτρου.

Το πάνελ αποτελούνταν από τους: Γιώτα Αργυροπούλου, Ελένη Κοφτερού, Θάνο Λουμπρούκο, Γιώργο Σπανό, Δημήτρη Χιλλ και Μαρία Σταθέα. Συντονιστής ήταν ο Γιάννης Δημητριάδης -άψογος στο ρόλο του. Ο απόφοιτος του Μουσικού Σχολείου Καλαμάτας, Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος έπαιξε και τραγούδησε παραδοσιακά τραγούδια.

Στην αρχή της εκδήλωσης βραβεύτηκε από το Δήμαρχο Οιχαλίας η Γιώτα Αργυροπούλου, Διαβολιτσαία ποιήτρια και φιλόλογος, ξέρετε, φάρα που εδώ και χρόνια φοβάμαι για πολλούς λόγους που θα αναλύσω άλλη φορά. Η κ. Αργυροπούλου είναι ένας εξαίρετος άνθρωπος, ευαίσθητος και θα τολμήσω να πω πως έχει μια παρουσία σαν... ξωτικό. Αγαπημένο μου ποίημά της είναι η "Μετακόμιση" από τη συλλογή "Η τοιχογραφία της άνοιξης". Μου αρέσει πολύ γιατί την εικόνα της εσωτερικής μετανάστευσης μπορώ να τη δω πεντακάθαρη μπροστά μου να συμβαίνει. Καταγόμαστε από το ίδιο χωριό, τους Κωνσταντίνους.

Τα ποιήματα που ακούστηκαν ήταν ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα. Προσωπικά ξεχώρισα αυτά του Δημήτρη Χιλλ! Σύντομα, κοφτά, περιεκτικά, εύστοχα. Σκοτεινά μα με πολυδιάστατα νοήματα. Αυτός ο ποιητής θα έπρεπε να έχει εκδόσει κάτι!

Ο κόσμος φάνηκε πως πέρασε καλά και συγχώρησε τα δεκάδες λάθη μας όσο διαβάζαμε τα ποιήματα και ύστερα φλυαρούσαμε. Λόγω της ιδιαιτερότητας της εκδήλωσης -γιατί, κακά τα ψέματα, να κάνεις βραδιά ποίησης σε χωριό που καμία παράδοση δεν έχει στη λογοτεχνία, είναι ρίσκο- οι διοργανωτές φοβούνταν ότι ο κόσμος ίσως αρχίσει να αποχωρεί. Ευτυχώς όμως κάτι τέτοιο δε συνέβη. Για μένα μάλιστα η μεγαλύτερη ανταμοιβή, πιο ζεστή κι από κάθε χειροκρότημα που άκουσα, ήταν η προσοχή των ανθρώπων! Ήθελαν να ακούσουν και να καταλάβουν και να νιώσουν. Είδα συχγωριανούς μου να κοιτάζουν κάτω έχοντας τα αυτιά τους στραμμένα προς τη σκηνή για να μπορέσουν να συγκεντρωθούν... 

Όταν ξεκίνησε η εκδήλωση και κάθισα στην καρέκλα τακτοπιώντας τα χαρτιά μου μπροστά στο τραπέζι, είχα πολύ τρακ και η καρδιά μου χτυπούσε δυνατά. Η ζεστασιά και το ενδιαφέρον του κόσμου όμως με έκαναν να χαλαρώσω σε τέτοιο βαθμό που όταν ήρθε η σειρά μου, ένιωσα σαν να διαβάζω μπροστά σε φίλους, για αυτό ο ρυθμός μου ήταν αδιάσπαστος και είχα άνετη, συχνή οπτική επαφή με το κοινό.

Εκτός των αναγνώσεων από τους έξι ποιητές, το πρόγραμμα προέβλεπε ανοιχτή πρόσκληση για όποιον από το κοινό ήθελε να ανέβει και να διαβάσει ένα δικό του ποίημα. Μόνο δύο άνθρωποι το τόλμησαν -ένας δημοτικός σύμβουλος και μία κυρία που διάβασε μία ωδή ενός ποιητή ο οποίος δεν μπόρεσε να παρευρεθεί. Επίσης με την παρουσία του τίμησε την εκδήλωση ο σπουδαίος βραβευμένος Ήλειος ποιητής Τάσος Γαλάτης που χάρισε στο κοινό ένα του ποίημα. Παρόντες ήταν, τέλος, και ένα ζευγάρι Σουηδών πολύ σημαντικών για τα σουηδικά γράμματα, αλλά δε θα ήθελα να επεκταθώ καθώς γνωρίζω ότι είναι άνθρωποι χαμηλών τόνων.

Τρία πράγματα έχω να θυμάμαι από την υπέροχη αυτή βραδιά: την αφοσίωση του κοινού σε όσα ακουγε, τα ποιήματα του Δημήτρη Χιλλ και το χειροκρότημα του κόσμου όταν τελειώσαμε αρκετή ώρα αργότερα από το προγραμματισμένο...

Ευχαριστώ θερμά τους διοργανωτές για την πρωτοβουλία και για την πρόσκλησή τους, τους συμμετέχοντες και το κοινό που αγκάλιασε την πρώτη ποιητική βραδια που έγινε ποτέ στο όμορφο χωριό μας. Πραγματικά το απολαύσαμε! Εύχομαι... και του χρόνου!

*Σχόλια για την εκδήλωση μπορείτε να βρείτε εδώ (σελίδα 51) και εδώ (σελίδα 13).

**Σχόλια για το υπέροχο θεατράκι μπορείτε να βρείτε εδώ.

Διακοπές στην Αρχαία Ολυμπία και... παρελκόμενα

Ύστερα από έναν έντονο και γεμάτο αλλαγές χειμώνα, βρέθηκα για τετραήμερες διακοπές στην Αρχαία Ολυμπία αμέσως μετά το Δεκαπενταύγουστο.

Είχα να επισκεφθώ το μέρος πολλά χρόνια. Στο σχολείο, θυμάμαι, μας πήγαιναν εκεί συχνά εκδρομή. "Πάμε στα Ολύμπια" έλεγαν οι περιχαρείς μαμάδες που έβρισκαν μια καλή ευκαιρία να φύγουν από τη βαρετή καθημερινότητα του χωριού. Εμείς άλλο που δε θέλαμε. Βέβαια περισσότερο ανυπομονούσαμε για το χαβαλέ στο λεωφορείο, παρά για την ξενάγηση στα αρχαία (τα οποία ένας συγκεκριμένος οδηγός χαρακτήριζε "κοτρόνες").

Αυτή τη φορά επέλεξα να μείνω στο Arty Grand Hotel. Βρήκα μια εξαιρετική προσφορά στο internet -ελάτε τώρα, πρέπει να ξεφύγουμε από το σχετικό κόμπλεξ! Το πεντάστερο ξενοδοχείο βρίσκεται σε ένα ύψωμα, στην περιοχή Δρούβα, πολύ κοντά στο χωριό της Αρ. Ολυμπίας. Οι εντυπώσεις μου από αυτό είναι εξαιρετικές! Πολύ ωραίος, λιτός χώρος που ταιριάζει με το περιβάλλον. Είναι κτισμένο σε πολλαπλά επίπεδα και έχει μία καταπλητική πισίνα. Σχετικά μικρή αλλά καθαρή. Το προσωπικό είναι πολύ ευγενικό και χαίρομαι ιδιαίτερα για το γεγονός ότι εργάζονται σε αυτό ντόπιοι -μπορεί να το αντιληφθεί κανείς από τα χαρακτηριστικά του προσώπου και την προφορά τους. Είναι όλοι τους χαμογελαστοί και έτοιμοι να εξυπηρετήσουν χωρίς να είναι "σφιγμένοι" ή ψέυτικοι. Τα δωμάτια είναι ευρύχωρα και περιποιημένα. Η ηχομόνωση όμως θεωρώ πως έχει ελλείψεις, καθώς μέσα στο δωμάτιό μου άκουγα το κλάμα ενός μωρού που έμενε δύο δωμάτια μακριά από το δικό μου και επίσης άκουγα έντονα τις πόρτες που άνοιγαν ή έκλειναν οι γείτονες.

Ένα πράγμα δεν μπόρεσα να αντέξω. Τη φασαρία των "λαϊκών" οικογενειών. Μην παρεξηγηθώ. Ποιες χαρακτηρίζω έτσι; Τις οικογένειες που ξεχνούν ότι βρίσκονται σε διακοπές και νομίζουν ότι έχουν πάει σε παιδότοπο - οι γονείς ξαμολάνε τα παιδιά τους σε εστιατόριο, πισίνα, διάδρομο και ρεσεψιόν χωρίς να τα μαζεύουν και αυτοί αδιάφοροι απολαμβάνουν το φαγητό, το μπάνιο, τη βόλτα τους. Τα παιδάκια, φυσικά, ως γνήσιοι απόγονοι υστερικών οικογενειών, και θα τρέξουν και θα φωνάξουν και θα τσιρίξουν και θα κλάψουν στο διπλανό τραπέζι, στη διπλανή ξαπλώστρα, στο διπλανό δωμάτιο. Σαφώς και ο ξενοδόχος δεν μπορεί να παρέμβει σε μια τέτοια περίπτωση, επομένως είναι στο χέρι του κάθε γονιού το πώς θα χειριστεί τα παιδιά του ώστε να μην αποτελούν ενοχλητικό θόρυβο για τις διακοπές των φιλήσυχων πελατών. Το πρωινό του ξενοδοχείου πλούσιο, το δείπνο υπέροχο. Αλλά δυστυχώς συνοδεύεται από πολλά, μα πάρα πολλά ζωηρά παιδάκια.

Σχετικά με το τοπίο, τα πράγματα λίγο έχουν αλλάξει. Το οδικό δίκτυο παραμένει στα ίδια χάλια εδώ και είκοσι χρόνια, όπως και η σήμανση. Ευτυχώς οι υπεύθυνοι του ξενοχοδείου φρόντισαν ώστε να υπάρχουν παντού πινακίδες προς αυτό, οπότε είναι πολύ δύσκολο να χαθεί κανείς από οποιαδήποτε κατεύθυνση και να έρχεται -ακόμα και δίπλα στον Αλφειό ποταμό έχουν βάλει ταμπέλες. Μπράβο τους.

Μοναδική παραφωνία στην ομορφιά του τοπίου είναι ο δήθεν κυκλικός κόμβος στα Κρέστενα, όπως έρχεσαι από Ολυμπία και κατευθύνεσαι στον κεντρικό δρόμο προς Πύργο ή Κυπαρισσία. Αρνούμαι να δεχτώ πως αυτή η άθλια κατασκευή με τα δεκάδες σήματα, τις διακεκομμένες και συνεχόμενες γραμμές στο οδόστρωμα που μπερδεύονται με παλιότερες και πρώην προσωρινές, τα STOP μες στη μέση του κόμβου και τα βελάκια που δείχνουν αλλού για αλλού, κατασκευάστηκε από μηχανικό. Αποκλείεται. Αν δεν έχει "παίξει" μίζα στον εργολάβο και όντως κάποιος μηχανικός έχει βάλει το χεράκι του, τότε να ανακαλέσει το Τεχνικό Επιμελητήριο την άδεια που του έδωσε. Είναι ντροπή.

Οι παραλίες της Ζαχάρως και του Καϊάφα είναι υπέροχες. Η φύση ήδη αναγεννάται μετά τις πυρκαγιές αφού ανάμεσα στα καμμένα μπορεί κανείς να διακρίνει νεαρά πευκάκια και άλλα μικρά φυτά. Τα λουτρά του Καϊάφα αποτελούν ένα εξαιρετικό αξιοθέατο, όχι μόνο για τη φυσική ομορφιά αλλά και για την ιστορία που κουβαλά αυτός ο τόπος. Ξετρελάθηκα με το παλιό ξενοδοχείο (;) όπως και με το σύγχρονο. Βγαλμένα και τα δύο από άλλες εποχές.

 
Θα κλείσω σχολιάζοντας, κλασικά, την έκδοση αποδείξεων από τα τοπικά καταστήματα. Μόνο σε δύο περιπτώσεις αναγκάστηκα να ζητήσω απόδειξη, κάτι που με κάνει να εκνευρίζομαι και να θυμώνω πάρα πολύ -γιατί κύριε σερβιτόρε δε φέρνετε απόδειξη by default και πρέπει να τη ζητήσω; Στο Ρόδον Καφέ που έχει και παγωτά Δωδώνη (ο σερβιτόρος υποκρίθηκε πως ξέχασε να μου φέρει απόδειξη οπότε τσακίστηκε και μου την παρέδωσε σε δευτερόλεπτα) και σε ένα κατάστημα που φτιάχνει καφέδες και σάντουιτς, εντελώς αδιάφορο και άχρωμο. Εκεί η αλλοδαπή υπάλληλος ξίνισε τα μούτρα της αλλά εγώ τα ξίνισα περισσότερο. Ε, κοπελιά, αν ήμουν εφοριακός τι θα έκανες; Α, ξέρω. Θα έπαιρνες τηλέφωνο το αφεντικό σου, θα έπαιρνε κι εκείνος στην εφορία στους γνωστούς του και θα τελείωνε εκεί το ζήτημα. Όχι, αγαπούλες μου. Τέλος αυτά που ξέραμε. Ακόμα και το περιπολικό που χωρίς να έχει σειρήνα ή φάρο προσπερνούσε σαν τρελό λίγο έξω από τον Πύργο που το όριο ταχύτητας ήταν 50-60 χλμ/ώρα πατώντας πάνω στη διπλή γραμμή, θα το καταγγείλω. Από κάπου πρέπει να ξεκινήσουμε.

Συμπερασματικά, πέρασα πολύ καλά στις ολιγοήμερες διακοπές μου στην Αρχαία Ολυμπία. Το μέρος γνώριμο, εξαιρετικά σημαντικό ιστορικά, με φοβερές παραλίες, οπότε πιστεύω ότι κανείς πρέπει να το επισκεφτεί. Δύσκολα μένω ικανοποιημένος από ξενοδοχείο και αυτή τη φορά έμεινα και με το παραπάνω. Μακάρι οι υπεύθυνοι να συνεχίσουν τις προσφορές ώστε να γίνει προσιτό σε περισσότερο κόσμο.

Πείτε μου όμως, αφού τα ξενοδοχεία είναι όλα full-booked και οι παραλίες σφίζουν από κόσμο, για ποια κρίση μιλάμε;

Οι "Δυνατές φωνές" είναι εδώ!

Μόλις κυκλοφόρησε ένα νέο blog! Υπεύθυνος για αυτό είναι ένας ακατάσχετα φλύαρος τύπος που έχει άποψη περί παντός επιστητού. Αν είναι δυνατόν!

Απολαύστε:

http://dinatesfones.blogspot.com

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗΣ - ΘΑΡΡΟΣ 'Η ΑΛΗΘΕΙΑ

Όπως και να το κάνουμε, οι αδυναμίες δεν κρύβονται. Ακούω Μιχάλη Χατζηγιάννη από το 1998, τότε που σιγανά και ταπεινά τραγουδούσε το "Άγγιγμα ψυχής" του Γιώργου Χατζηνάσιου. Εκείνη την εποχή τον είχα γνωρίσει μάλιστα, του είχα πει πόσο μου άρεσε η φωνή του και κοκκίνισε.... Πώς αλλάζουν οι εποχές.

Ύστερα ήρθαν η εξαιρετική, ατμοσφαιρική και μελαγχολική Παράξενη Γιορτή, το πρωτότυπο και αθώο "Κρυφό Φιλί" και η εκρηκτική "Ακατάλληλη σκηνή". Από εκεί και μετά, ο Χατζηγιάννης εδραιώθηκε και έγινε μάστορας του σουξέ. Όχι άδικα, θα έλεγα. Αγαπημένος μου δίσκος παραμένει το "Φίλοι & εχθροί" γιατί μαζί του ερωτεύτηκα πολύ. Είπαμε, αδυναμίες είναι αυτές. Αργότερα, το "7" ήταν κάπως αμήχανο και βιαστικό, με αδύναμους στίχους, το "Κολάζ" κατά ένα μεγάλο ποσοστό ευτύχησε σε επιλογή ρεπερτορίου αλλά ατύχησε σε ενορχήστρωση και τέλος το περσινό "Καλύτερο ψέμα" ήταν ό,τι πιο πρόχειρο έχει κυκλοφορήσει ποτέ -πιο πρόχειρο και από τα τραγούδια του ΟΤΕ.

Στο θέμα μας. Το "Θάρρος ή αλήθεια" περιέχει 15 τραγούδια σε μουσική του ιδίου και στίχους της Ελεάνας Βραχάλη, του Νίκου Μωραΐτη και του Νίκου Γρίτση. Πρωτότυπο. Κάτι έλεγα πιο πάνω για αδυναμίες... Δεν είναι κακό που στο Χατζηγιάννη ταιριάζουν οι στίχοι των παραπάνω δημιουργών, απλά σχεδόν 10 χρόνια τώρα ακούμε τραγούδια στο ίδιο ύφος... Μουσικό και στιχουργικό. Κλασική αξία και ο Soumka στις ενορχηστρώσεις, με το γνώριμο στιλ του.

Σπάνια αναλύω εναν δίσκο κομμάτι-κομμάτι, track-to-track που λένε. Εδώ θα το κάνω, γιατί μετά 15 πλήρεις ακροάσεις του δίσκου σε 10 μέρες, έχω αρκετά να πω.

Το ομώνυμο πρώτο τραγούδι, εισάγει τον ακροατή στο δίσκο με ήρεμο και γνώριμο θα έλεγα τρόπο. Όπως υποστηρίζει το δελτίο τύπου -παρόλο που συνήθως οι αντίστοιχες αναφορές είναι υπερβολικές- το κομμάτι "Θάρρος ή αλήθεια" θυμίζει όντως κάτι από "Κρυφό φιλί". Με λιτή ενορχήστρωση και απλό, σχεδόν εφηβικό στίχο της Βραχάλη, περνά ωραία μηνύματα ("Σαν παιχνίδι μόνο αξίζει η ζωή/ σαν ταξίδι που θα πάμε μαζί/ Παίξε λίγο δίχως ενδοιασμούς /δε θα φύγω, δεν σ' αφήνω, μ' ακούς"). Συνεχίζουμε με το "Με μια αγκαλιά τραγούδια" σε ρυθμούς ψευτορέγκε και τον τραγουδιστή να ερμηνεύει με παιχνιδιάρικη διάθεση, σχεδόν χαμογελώντας! Τρίτο στη σειρά είναι το "Τρεις ζωές" του Μωραΐτη, το τραγούδι που αμέσως μετά την πρώτη ακρόαση του δίσκου δήλωσα ότι είναι το αγαπημένο μου! Σε ύφος που δε μας έχει συνηθίσει ο δημιουργός ("Περίεργη στεριά/ είν' η αγάπη/ εκεί που λες είναι μακριά/ φαίνεται κάτι/ Εκεί που φτάνω ως το βυθό/ και λέω πεθαίνω/ τα δυο σου χέρια εγώ κρατώ/ κι ανασαίνω"), με απλά-απαλά νοήματα μεταδίδει ειλικρινή ερωτικά συναισθήματα ("Να είχα μια/ να είχα δυο/ να είχα τρεις ζωές εγώ/ Για σένα μια/ για σένα δυο/ για σένα τρεις ζωές να ζω"). Ο ρυθμός και ο ήχος θυμίζουν παραγωγές του τέλους της δεκαετίας του '90. Είναι λίγο... πασέ.

Το "Ό,τι θες (Βασιλιάς)" του Γρίτση είναι ένα απλό ποπ κομμάτι με πιασάρικο ήχο. Έχουμε ακούσει αντίστοιχα κομμάτια αρκετές φορές από το Χατζηγιάννη. Το ίδιο ισχύει και για το "Θα γυρίσεις" της Βραχάλη με τον πιο αμήχανο στίχο του δίσκου ("... στο σώμα σου έχω/ ραντεβού με το Θεό" -απαράδεκτη έμπνευση). Ακολουθεί ο "Καθρέφτης", μια μπαλάντα της Βραχάλη που κάτι θυμίζει από τα παλιά (της "Ακατάλληλης σκηνής" συγκεκριμένα) με τρυφερό στίχο ("Ξέρω πότε είσαι καλά/ και πότε δεν είσαι/ ποτέ γελάς/ πότε πονάς/ πότε προσποιείσαι/ Αν κάτι έμαθα όσο ζω/ είναι καλά να σ' αγαπώ/ μες στα λάθη σου/ σ' αγαπώ" -επίσης εφηβικού ύφους).

Το αμέσως επόμενο κομμάτι, "Γιατί το τραγούδι", του Μωραΐτη είναι το δεύτερο αγαπημένο μου! Αν και ατύχησε σε τίτλο (γιατί θυμίζει το "Γιατί το τραγούδι να 'ναι λυπητερό" -κακά τα ψέματα), ξεχωρίζει γιατί έχει έντεχνο ήχο με πλούσια ενορχήστρωση. Πραγματικά εύχομαι να έλεγε περισσότερα τραγούδια ο Χατζηγιάννης σε αυτό το στιλ. ("Γιατί το τραγούδι να λέει σ' αγαπώ/ κι εσύ δε μου το 'πες ποτέ σου/ γιατί το τραγούδι να λέει θα 'μαι εδώ/ κι εγώ να μετρώ τις σιωπές σου"). Τα "Μηνύματά σου", του ίδιου στιχουργού, ομολογώ πως μου είναι αδιάφορο, εκτός από την πιασάρικη ψευτορόκ μελωδία του και δυναμική ενορχήστρωσή του.

Το "Σ' αγαπώ" της Βραχάλη είναι ένα κλασικό μπιτ κομμάτι, με πλήρη απουσία φυσικών οργάνων. Πιασάρικη μελωδία, πιασάρικος στίχος, πιασάρικη ερμηνεία, ε τι άλλο χρειάζεται για να γίνει σουξέ. Επόμενο είναι το δυναμικό "Αξίζω" του Γρίτση που συμμετέχει στο soundtrack ελληνικής ταινίας. Στην ερμηνεία συνεπικουρεί η Ιουλία Καλλιμάνη. Την πρώτη φορά που το άκουσα δε μου άρεσε, αλλά ύστερα κατάλαβα την ειρωνική και αυτοσαρκαστική διάθεση του στιχουργού και του τραγουδιστή ("Δώσ' τα όλα και θα δείξει/ ένα γίνε με τον πόνο σου/ κι αν ο ουρανός ανοίξει/ κοντρόλαρε το ψώνιο σου" -ό,τι να 'ναι). Συνεχίζουμε με το "Πλάι πλάι" του ίδιου δημιουργού. Ωραία μελωδία, αδιάφορος στίχος.

Αμέσως μετά ακολουθεί η "Βροχή των αστεριών" της Βραχάλη με τη συμμετοχή της Ανδριάνας Μπάμπαλη. Στιχουργικά, το κομμάτι ατύχησε να έχει ίδιο τίτλο με τραγούδι της Ρεβέκκας Ρούσση στο δίσκο του Γιάννη Πλούταρχου "Η δύναμη του έρωτα" και επίσης με έναν πρόσφατο δίσκο της Γλυκερίας, στον οποίο μάλιστα η Ελεάνα είχε μεταξύ άλλων το γνωστό "Κρυφτό". Όσον αφορά το ίδιο το τραγούδι, παραδόξως ο Χατζηγιάννης δε φωνάζει όταν τραγουδάει και ακολουθεί χαμηλές νότες, το ίδιο και η Μπάμπαλη. Μου θύμισε το "Πτήση 201" από την "Παράξενη γιορτή". Τι λες τώρα.

Το "Σ' αγαπώ σε μισώ" επίσης αδιάφορο, μουσικά, στιχουργικά και ερμηνευτικά. Το τραγούδι που κλείνει το δίσκο όμως, "Κάτω απ' τον ίδιο ουρανό" του Γρίτση, είναι το τρίτο αγαπημένο μου και θεωρώ πως αποτελεί ένα από τα καλύτερα κομμάτια που έχει πει ο Χατζηγιάννης. Πρόσεξε ιδιαίτερα την ερμηνεία του σε αυτό και, για να επιλέξει να είναι αυτό που θα κλείσει το δίσκο, σημαίνει ότι είναι κάτι σημαίνει για τον ίδιο ("Κάτω απ' τον ίδιο ουρανό/ το ψέμα και τ' αληθινό/ αδιαφορία και αγάπη πλάι-πλάι/ πάνω σ' αυτήν την ίδια γη/ πεθαίνει τ' όνειρο και ζει/ μοιάζει χαμόγελο το δάκρυ που κυλάει"). Έπιασα τον ευατό μου να δακρύζει στην πρώτη ακρόαση.

Σε γενικές γραμμές, το "Θάρρος ή αλήθεια" είναι ένας "γεμάτος" δίσκος που θα βγάλει κάποιες επιτυχίες και έχει σίγουρα ορισμένα καλά τραγούδια. Το γεγονός ότι σε ορισμένα σημεία θυμίζει παλιότερες δουλειές του Χατζηγιάννη μόνο θετικό μπορεί να είναι. Κάθε πέρσι και καλύτερα που λένε. Μακάρι να συνεχίσει έτσι στους επόμενους δίσκους τους και αντί για αδιάφορα σουξεδάκια-σλόγκαν να φτιάχνει ωραία, ειλικρινή και εμπνευσμένα τραγούδια.

ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΣΤΑ ΚΟΥΦΟΝΗΣΙΑ

Μόλις εχθές Σάββατο επέστρεψα από τις εξαήμερες διακοπές μου στα Κουφονήσια... Γεμάτος εικόνες, χρώματα, αναμνήσεις αλλά και δυσάρεστες εντυπώσεις!

Τα Κουφονήσια έχουν τη φήμη του "επίγειου παράδεισου". Δε θα διαφωνήσω! Είναι ένα ιδιαίτερα ήσυχο μέρος, ιδανικός προορισμός για κάποιον που θέλει ήρεμες διακοπές, μακριά από τους ξέφρενους και καταναγκαστικούς ίσως ρυθμούς που συνηθίζονται στα δημοφιλή αιγαιοπελαγίτικα νησιά. Το Πάνω Κουφονήσι αποτελεί το επίκεντρο του ενδιαφέροντος, αφού το Κάτω Κουφονήσι είναι ακατοίκητο και το επισκέπτεται κανείς μόνο με καΐκι. Θα ξεκινήσω από το τελευταίο λοιπόν.

Το Κάτω Κουφονήσι είναι ένα άγονο μικρό νησί, με επίσης μικρές και λίγες παραλίες και άφθονες σπηλιές. Θα έλεγα πως δεν αξίζει παραπάνω από μία επίσκεψη... Μόνο να περάσει κανείς με το καΐκι, να φωτογραφίσει τις σπηλιές που βλέπει στη διαδρομή, να κολυμπήσει στα πεντακάθαρα νερά και να επιστρέψει, πιστεύω πως είναι αρκετό.

Στο Πάνω Κουφονήσι, το πρώτο μέρος που βλέπει ο επισκέπτης είναι η μικρή Χώρα, το λιμάνι του νησιού, στο οποίο βρίσκονται τα καταστήματα, τα εστιατόρια, οι καφετέριες, οι ταβέρνες, τα μπαράκια και φυσικά τα ενοικιαζόμενα δωμάτια και τα ξενοδοχεία. Είναι γεγονός πως ο τουρίστας έχει πολλές επιλογές για το πού θα μείνει. Εγώ έμεινα στο Hotel Koufonissia, το μοναδικό τεσσάρων αστέρων λέει, στο οποίο μου έκανε εντύπωση η έλλειψη περίφραξης, και γύρω από αυτό αλλά και γύρω από τα υπόλοιπα λευκά σπιτάκια της Χώρας.

Οι παραλίες του νησιού δεν είναι πολλές, κατά σειρά απόστασης από το λιμάνι είναι οι εξής: Χαροκόπου-Φοίνικας, Πλατιά Πούντα-Ιταλίδα και Πορί. Νικητής είναι το Πορί, με την τεράστια αμμώδη παραλία και τα σμαραγδί νερά, κάτω από ένα άγριο τοπίο απότομων βράχων. Απίστευτα καθαρά νερά έχει και η Ιταλίδα που είναι μικρότερης έκτασης παραλία βέβαια, αλλά με θάλασσα "λάδι", σε αντίθεση με το Πορί που τις περισσότερες μέρες το "χτυπάει" ο αέρας και η άμμος μπαίνει και στα πιο απρόβλεπτα σημεία (μέσα στα ακουστικά των hands-free και μέσα στο καντράν του ρολογιού χειρός). Παραλίες γυμνιστών δεν υπάρχουν, αλλά τα ήθη είναι κάπως "χαλαρωμένα" στο νησί, αφού ανάμεσα στους λουόμενους που φορούσαν μαγιώ υπήρχαν και αρκετοί τσίτσιδοι, χωρίς να προσβάλλεται κανένας.... Πρόοδος!


Το ταξίδι με το καϊκάκι έχει το γούστο του.... 5 € κοστίζουν τα ναύλα πήγαινε-έλα στο μακρινότερο Πορί. Εύστοχο το σχόλιο ενός επιβάτη ότι αντί για το (διαρκώς επαναλαμβανόμενο) live CD των Ματθαίου-Γιαννούλη από το 2005, θα έπρεπε να ακούγονται τα "Νησιώτικα" του Πάριου σε όλα τα αντίστοιχα καΐκια των ελληνικών νησιών, με απόφαση των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουρισμού! Βέβαια οι (δεκάδες) Ιταλοί, πέταγαν τη σκούφια τους με τα κλαπατσίμπανα.

Μεγάλο μειονέκτημα του νησιού ή έλλειψη σοβαρού γιατρού, αφού δύο φορές πήγαμε στο "Πολυδύναμο Ιατρείο Κουφονησίων" στις 11 το πρωί και ο γιατρός δεν είχε έρθει. Τρεχαγυρευόπουλος.

Παρακάτω ακολουθεί μια λίστα με τα καταστήματα που δεν πρέπει και που πρέπει να επισκεφτεί ο τουρίστας, σύμφωνα με ιδία εμπειρία:

--ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ--

• Ο φούρνος της Γιωργούλας (ή Γιωργίτσας; δε θυμάμαι καλά): ο μοναδικός φούρνος της Χώρας που εκτός από τα πανάκριβα προϊόντα (2 € το κομμάτι πίτσα, 1.5 € μία υποψία κομμάτι μπουγάτσας, 2.5 € ένα ψωμάκι με ζαμπόν, τυρί και δύο σταγόνες μαγιονέζα), είχε μία ανεξήγητη τσιγκουνιά στις χαρτοπετσέτες. Αν υπήρχε άλλος φούρνος, δε θα τους έδινα ούτε ευρώ τσακιστό.
• Ο καπετάν-Δημήτρης: ψαροταβέρνα στην άκρη του λιμανιού, που όταν πήγα Δευτέρα βράδυ δεν είχε ψάρια, η ντοματοσαλάτα του είχε "πλαστική "ντομάτα και αγγούρι χωρίς γεύση, οι ντοματοκεφτέδες και οι κολοκυθοκεφτέδες δεν ξεχώριζαν μεταξύ τους αφού ήταν τίγκα στο τηγανόλαδο και η μερίδα χταπόδι ψητό σερβίρεται σε μίνι πιάτο σε σχήμα κοχυλιού, έχει μόνο 3 μισά πλοκάμια και κοστίζει 8 €. Δώσαμε 10 € ο καθένας για τα προαναφερόμενα και ούτε που ξαναπατήσαμε. Α, η σαλάτα ήρθε στο τραπέζι μισή ώρα αφού την παραγγείλαμε.
• Σορόκος: μπαράκι. Ατμοσφαιρικό, με εξαιρετική διακόσμηση και φιλοσοφία, με κουρελούδες, φαναράκια, κεράκια και 9 € το ποτήρι ουίσκι. Για αυτό ήταν άδειο κάθε φορά που περνούσα.
• Καλάμια: καφετέρια. Πολύ ωραίο στήσιμο, απλό και παραδοσιακό-εναλλακτικό, που όμως όταν πήγαινες στις 11 το πρωί να παίξεις τάβλι ενώ περίμενες το καΐκι των 12 να σε ανεβάσει στο Πορί, ο τύπος σου έλεγε "δε δίνω τάβλι το πρωί γιατί αν σας δουν κι άλλοι μπορεί να ζητήσουν κι αυτοί και να κάνουν το μαγαζί χάλια". Το κουφό ήταν ότι 10 και 11 το βράδυ ο κόσμος έπαιζε κανονικά τάβλι εκεί. Τι να πω. Εξαιρετική η ποιητική συλλογή της Άνιας Καλλίδη που είχαν καρφωμένη με πινέζες στην πόρτα τους, έχασαν όμως στο σέρβις. 2,5 € ο εσπρέσο, 2.5 το ice tea.
• Το Κοχύλι: ζαχαροπλαστείο. Νόστιμα γλυκά, αλλά είναι απότομη στους τρόπους της η ιδιοκτήτρια. Άθλιο σέρβις. Ένας μπακλαβάς, ένα ραβανί και μια λεμονόπιτα 10.5 €.
• Η Στροφή: σουβλατζίδικο. Καλό σουβλάκι που περιμένεις στην ουρά να το πάρεις από ένα παραθυράκι που βλέπει στον κεντρικό δρόμο, αλλά κοστίζει 2.5 € η πίτα και 1.5 το καλαμάκι. Φυσικά χωρίς να σου δίνει απόδειξη.
• Βενέτης: super market. Εξυπηρέτηση "κουκουρούκου", ο τύπος στο ταμείο έκανε αγγαρεία αφού άκουγε δυνατά heavy metal και συζητούσε με τους φίλους του για μηχανάκια. Μεγάλη ακαταστασία στα ράφια, κανονικές τιμές.
• Cafe-bar Πορί. 3 € ο φραπέ και 3.5 ο εσπρέσο, ενώ για να βρεις την κυρία Σοφία και να πληρώσεις, πρέπει να προσπεράσεις τα 5 παιδάκια της οικογένειας που τρέχουν σαν παλαβά γύρω σου και φυσικά να σου δώσει η κυρία την πρέπουσα σημασία 10 λεπτά αφού έχεις παραλάβει τους καφέδες.
• Φαρμακείο: φαρμακείο. Η τύπισσα το ανοίγει αν και όποτε γουστάρει. 10.30 και 11 το πρωί κλειστό. Άσε που το έχει κάνει σουπερμάρκετ, ακόμα και γυαλιά ηλίου πουλάει.
  

--ΠΡΕΠΕΙ--

• Οι Αταίριαστοι: ψαροταβέρνα-μεζεδοπωλείο. Εξαιρετικό φαγητό, άψογη και ταχύτατη εξυπηρέτηση, κέρασμα στην αρχή, επιδόρπιο και χωνευτικό στο τέλος. Σε κάνουν τα παιδιά εκεί να αισθάνεσαι άνθρωπος και όχι προϊόν. Λίγο τσιμπημένες τιμές αλλά αξίζει τον κόπο. Must!
• Είναι φως φανάρι: εστιατόριο-πιτσαρία. Γρήγορη εξυπηρέτηση, ωραίο φαγητό, λογικότατες τιμές αλλά... χρειάστηκε να ζητήσω την απόδειξη στη δεύτερη επίσκεψή μου.
• Το κύμα: καφετέρια. Ωραίο μπαλκονάκι, δίπλα στο κύμα. Ιδανικό για στάση στο βραδινό περίπατο.

Μου είπαν ότι πρέπει οπωσδήποτε να πάω στο Καρνάγιο, τον Καπετάν-Νικόλα και το μπαρ Μύλο, αλλά δεν πρόλαβα... Του χρόνου ίσως.

Οι εντυπώσεις μου λοιπόν από τα Κουφονήσια είναι εξαιρετικές, αν παραβλέψω βέβαια τη συμπεριφορά των ντόπιων που στην πλειονότητά τους μου φάνηκαν άξεστοι και αφιλόξενοι. Και άσχετοι. Τους ρωτούσα πού μπορώ να πάω να φάω καλά ή να κάνω ένα ωραίο μπάνιο και δεν ήξεραν. Άσε που απέφευγαν την έκδοση απόδειξης.

Κατά τα άλλα, το καταπληκτικό τοπίο στο Πορί και γενικά τα πεντακάθαρα παραδεισένια σμαραγδί νερά ("να τα πιεις στο ποτήρι" έλεγε ένας γείτονας) ακόμα και μέσα στο λιμάνι, αποτελούν ένα σημαντικό λόγο για να επισκεφτεί κανείς τα Κουφονήσια... Και φυσικά η ηρεμία, αυτή η απίστευτη ησυχία το βράδυ, που εκτός από τα χαμηλά φώτα, τίποτα δεν αποσπά τις αισθήσεις σου... Οι χαμηλοί ρυθμοί και οι ήχοι της φύσης, ο παφλασμός των κυμάτων και το βουητό του αέρα... Αυτά έχω να θυμάμαι......

Υ.Γ.: Το soundtrack των διακοπών μου στα Κουφονήσια δε θα μπορούσαν να είναι άλλο από το "Move on" των ABBA ("The morning breeze that ripples the surface of the sea... The crying of the seagulls that hover over me...").

Μνήμη Ανδανίας

Τα καλοκαίρια συχνά με φιλοξενούσαν ο παππούς και η γιαγιά. Το σπίτι τους ήταν σε κοντινό χωριό με το δικό μου, οπότε ήταν προσωρινός ο πόνος του αποχωρισμού των γονέων. Εξάλλου μαζί τους είχα καθημερινή επικοινωνία, μέσα από το κλασικό γκρι τηλέφωνο της γιαγιάς με τα τετράγωνα μαύρα κουμπιά, όμως επειδή το χωριό είχε λίγους κατοίκους δεν υπήρχε καλή υποδομή στην τηλεφωνία, οπότε άκουγα τη μητέρα μου "σαν από μακριά" και με καθυστέρηση, και αυτό μου έδινε μιαν αίσθηση απόστασης.

Θυμάμαι που τα μεσημέρια ο παππούς κοιμόταν στο υπόγειο γιατί ήταν δροσερά. Εκεί φυλούσε το κρασί και το λάδι και εγώ πολλές φορές έπαιζα δίπλα στο κρεβάτι του με διάφορα παλιά αντικείμενα, αθόρυβα πάντα, φτιάχνοντας στο μυαλό μου εικόνες ότι ζω σε περασμένη εποχή, τότε που οι άνθρωποι είχαν άμεση σχέση με τη γη και τη φύση. Τσάπες, δρεπάνια, πριόνια, τσεκούρια, λιόπανα, πάνινα σακιά, τέμπλες, κατασκεύαζα έναν κόσμο δικό μου, πλίνθινο, όπως εκείνος που μου αφηγούνταν ότι βίωσαν οι ίδιοι. Και με έπαιρνε ο ύπνος κουλουριασμένο δίπλα ακριβώς στον παππού, ακίνητος για να μην τον ξυπνήσω.

Το απόγευμα ο παππούς πήγαινε στο κτήμα κι εγώ, μαζί με τα ξεσηκωμένα γειτονόπουλα, στην "αγορά", τη γειτονιά όπου κάποτε χτυπούσε η καρδιά του χωριού με το μπακάλικο, το φούρνο και το καφενείο. Πλέον έμεναν κάτι τεράστια αιωνόβια πλατάνια και κάτι πέτρινα τραπέζια για να θυμίζουν τις δόξες του παρελθόντος. Με τους φίλους παίζαμε κρυφτό στα γύρω χαλάσματα, κι εγώ έπλαθα στο μυαλό μου μιαν άλλη εποχή. Κρυβόμουν και μέσα από τα γκρεμισμένα παράθυρα φανταζόμουν την οικογένεια του σπιτιού να γυρίζει κατάκοπη απ' τις δουλειές στο χωράφι, με τον καθένα να σέρνει κι από ένα ζώο. Φανταζόμουν τη μάνα να ετοιμάζει φαγητό στο τσουκάλι, τον πατέρα να ξεκουράζεται αμίλητος, καθισμένος σε ένα σκωροφαγωμένο σκαμνί δίπλα στον μοναδικό του σπιτιού ντορβά και τα παιδιά να τακτοποιούν τα ζώα στην αυλή. Λίγο αργότερα τους έπαιρνε ο ύπνος, στρωματσάδα, ευτυχισμένους που άλλη μία δύσκολη μέρα έφτανε στο τέλος της. Αύριο πάλι.

Στην είσοδο της εκκλησίας του χωριού, Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης μεγάλη η Χάρη τους, και εκατέρωθέν της, ήταν εγκατεστημένες δύο αρχαίες ενεπίγραφες μαρμάρινες πλάκες. Οι επιστήμονες έλεγαν πως περιέγραφαν την τελετουργία κάποιων αρχαίων μυστηρίων που λάμβαναν χώρα πριν από εκατοντάδες χρόνια στην περιοχή και τις βρήκαν κάποιοι χωριανοί τυχαία, και πως επειδή δεν ήξεραν γράμματα τις τοποθέτησαν κατά πώς έκριναν, οπότε για να τις διαβάσει κανείς έπρεπε να γείρει το κεφάλι του ενενήντα μοίρες δεξιά. Αφού τα παιδιά τελειώναμε το κρυφτό στην "αγορά", κινούσαμε για την εκκλησία της οποίας ο περίβολος αποτελούσε για μας έδαφος για ατέλειωτο παιχνίδι. Ενώ οι άλλοι έτρεχαν και έπαιζαν, θυμάμαι τον εαυτό μου να κάθεται μπροστά από τις πλάκες, με το κεφάλι στο πλάι και να προσπαθεί να διαβάσει. Να καταλάβει. Μέχρι τότε δεν είχα επαφή με τα αρχαία ελληνικά. Κι όμως ξεχώριζα κάποιες λέξεις, Μνασίστρατος, Ραβδοφόρος, Μεγάλοις Θεοίς, Απόλλωνι Καρνείω, κάπρον, δραχμαί, Δήμητρα, Αγνή. Αρκετές φορές έκανα την απόπειρα να καταγράψω ολόκληρο το κείμενο σε ένα παλιό τετράδιο της γιαγιάς, αυτό που έγραφε τη λίστα με τα ψώνια της εβδομάδας, μα ποτέ δεν τα κατάφερνα γιατί μούδιαζε ο λαιμός μου... Έλεγα όμως πως όταν μεγαλώσω θα γίνω αρχαιολόγος για να διαβάσω τι λένε οι επιγραφές και να έρθω στην περιοχή να κάνω ανασκαφές σαν τον Ιντιάνα Τζόουνς.

Τελικά αρχαιολόγος δεν έγινα και πολύ αργότερα ανακάλυψα τον Παυσανία, ο οποίος στα "Μεσσηνιακά" αναφέρει πως τα μυστήρια της Ανδανίας ήταν ξακουστά στην Ελλάδα και δεύτερα σε λαμπρότητα και σπουδαιότητα μετά τα Ελευσίνια. Τώρα, κάθε φορά που επισκέπτομαι το χωριό (ο συνονόματος παππούς και η γιαγιά δε ζουν πια), χωρίς να περάσω από το σφραγισμένο σπίτι γιατί με πονάει, μετά το νεκροταφείο και την απαραίτητη τελετουργία με κεριά και λιβάνια, πηγαίνω στην εκκλησία και χαζεύω της πλάκες. Με τις ώρες. Γεμίζει η ψυχή μου θαυμασμό, πλημμυρίζει ελπίδες ότι κάποτε θα ανακαλύψω κάποια άλλα μυστήρια, πρώτος, και πως θα ανασκάψω τις αιτίες τους, εκείνων αλλά και κάθε μυστηρίου που ταλανίζει τον κόσμο. Ακόμα ζει μέσα μου η κουρασμένη οικογένεια, εκείνη η ξεθεωμένη μάνα που μεριμνούσε για το φαγητό, αυτός ο ήρωας πατέρας που πάλευε διαρκώς με τη γη και τα παιδιά, μες στα κουρέλια τους να ονειρεύονται παπούτσια. Γιατί αγωνίζονταν να ζήσουν, αφού είχαν γνώση της μοίρας και του μέλλοντός τους; Φτωχοί, δεν είχαν ούτε κρασί ούτε λάδι για φαγητό ή για μυσταγωγίες. Προσεύχονταν στον ίδιο Θεό, μικρό η μεγάλο, έναν ή πολλαπλό, αρχαίο ή σύγχρονο δεν έχει σημασία. Και πάντα η ίδια προσευχή: σώσε μας.

Σήμερα από τα πλατάνια κρέμονται γερασμένα φίδια, στα πέτρινα τραπέζια έχουν σχηματιστεί ρωγμές, ο φούρνος δε βγάζει πια ψωμί. Το νεκροταφείο γέμισε τόσο που χτίστηκε οστεοφυλάκιο, τα μονοπάτια πνίγηκαν στη βλάστηση και από τα χείλη των σπιτιών δε βγαίνει ψίθυρος. Μεγάλος πια (με κουστούμι και χαρτοφύλακα κυκλοφορώ), περπατώ βράδυ καλοκαιριού ακούγοντας τα τριζόνια να αφηγούνται τρομερές ιστορίες και όπως βλέπω να με προσπερνούν μυστηριώδεις στο δρόμο για την εκκλησία σκιές , λέω "Ελάτε παιδιά, σας έφερα παπούτσια. Ελάτε να παίξουμε.".

Κολεξιόν 2010-2011

Χθες, Κυριακή 13 Φεβρουαρίου, επέστρεφα ανέμελος στο σπίτι μετά τον απογευματινό καφέ μου και συνάντησα στα Πέτράλωνα τρεις αλλοδαπούς να μαζεύουν παλιά ρούχα από τα σκουπίδια, τα οποία προφανώς κάποιοι είχαν πετάξει. Μπράβο μας.

"ΦΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΥΝΙΑ ΤΟΥ"

"Ο παππούς μου ήταν αγροφύλακας. Από εκείνον κληρονόμησα την αγάπη για τη γη. Ή μάλλον, την ταύτιση με τη γη. Θυμάμαι κάτι παιδικά καλοκαίρια με έντονη την εικόνα και τη μυρωδιά του φρεσκοργωμένου χώματος, με τα αραιά ξεραμένα χορταράκια δίπλα στις ελιές που δίψαγαν για φροντίδα. Πατούσες και χανόταν το πόδι σου μέχρι τον αστράγαλο, προκαλώντας έναν κουραστικό περίπατο και φυσικά ανυπομονησία να φτάσεις στο δροσερό πέτρινο πηγάδι με τα φθαρμένα από τα φιλήματα του σχοινιού, χείλη.

Ο παππούς πάντα εκεί. Να βγάζει νερό με τον τσίγκινο κουβά, συμβουλεύοντάς μας να φυσήξουμε την επιφάνειά του προτού πιούμε, να φύγουν τα σκουπιδάκια. Να κόβει ντομάτες, να τις πλένει και να τις μοιράζει σε κομμάτια. Χωρίς πηρούνι, με τα χέρια. Ποια χώματα και ποια μικρόβια.

Φορώντας ένα λεπτό φανελένιο πουκάμισο, έφτιαχνε το κρεβάτι κάτω από το κλήμα για το μεσημεριανό μας ύπνο. Παππού, δε φοβάσαι τα φίδια, τον ρωτούσα. Τα σκοτώνω, τους ρίχνω μία στο κεφάλι και πάρ' τα κάτω, απαντούσε με σιγουριά. Μα πώς, αν σε τυλίξουν στον ύπνο σου πώς θα προλάβεις να αντιδράσεις; Ανάμνηση Ηρακλέως.

Ορισμένες φορές γυρνούσε στο σπίτι κρατώντας το τρόπαιο ενός φόνου. Δέρμα, λέπια, αίματα, το χρονικό μιας απειλής καταγεγραμμένο στο ξύλο μια αξίνας. Το παρολίγον κακό είχε χωρίς έλεος εξολοθρευθεί. Τώρα όμως; Που χάρισε το σώμα του στη γη που τόσο λάτρευε, που η υγρασία τού περονιάζει τα κόκαλα, γκλιν-γκλιν χτυπά το τζαμάκι απ' το καντήλι του όταν βρέχει και φυσάει, τώρα τι γίνεται; Ποιος έχει μπράτσα πιο δυνατά από την ηλικία του; Ποιος διώχνει το Φόβο, ποιος σκοτώνει το Κακό;"